Można by pomyśleć, że spisanie wszystkich form marketingu nie jest rzeczą trudną. Ale tak do końca nie jest. Zadanie to okazuje się dość zawiłe. A precyzyjnie mówiąc, prawie tak samo złożone, jak moja odpowiedź na często zadawane mi pytanie – „a co ty dokładnie robisz, pracując w marketingu?”. Kategorii działań marketingowych jest dosyć sporo, a terminów im towarzyszących jeszcze więcej. Chyba wszyscy teoretycy tej pięknej (pseudo)nauki, za punkt honoru postawiło sobie wymyślenie kolejnej chwytliwej nazwy lub skrótu marketingowego. W konsekwencji tego, mamy do czynienie z przypadkami, gdy identyczne działania opisywane są kilkoma terminami.
Nowość! Naucz się pracy na liczbach i zwiększ swoją wartość na rynku pracy.
Nauka Excela może być prosta. Poznaj moje nowe opracowanie – podręcznik Excela z setkami przykładów. To kompendium wiedzy, które zawiera m.in.:
- objaśnienia najważniejszych formuł Microsoft Excel;
- zadania z rozwiązaniami (sprzedaż, marketing, finanse, controlling,…);
- opisy najważniejszych funkcjonalności, triki i wskazówki;
- tabele przestawne – instrukcje krok po kroku.
Nauka Excela to dobra inwestycja. Kup książkę Excel. Nauka na przykładach
Wszystkie zebrane poniżej odmiany i przykłady działań marketingowych są rezultatem przeprowadzonej selekcji, która odbywała się według subiektywnej oceny (tj. pewnej wypadkowej: powszechności, popularności, skuteczności). Mówiąc konkretniej, pominąłem wszystkie pojęcia marketingowe, które nie odgrywają obecnie większej roli, tzn. ich czas jeszcze nie nadszedł, ewentualnie z samej definicji wydają się niewarte odnotowania.
Dużą trudność sprawia przypisanie poszczególnej formy marketingu do kategorii. Wielokrotnie zdarzało się, że dany termin mógłby być przypisany do dwóch lub więcej grup, a sama kategoria mogłaby stanowić podkategorię innej, itd. Dlatego głównym kryterium podziału w poniższym zestawieniu stała się przejrzystość i logiczność struktury. Jeżeli ktoś uzna, że dane działanie powinno być przypisane do innej grupy – to zapewne ma rację. Tak samo jak inna osoba, która umieściłaby ten sam element jeszcze w innym miejscu. Gdy spojrzymy na całość praktycznym okiem, to i tak okaże się, że w dobie marketingu zintegrowanego takie podziały nie odgrywają przecież istotnej roli.
Różne oblicza marketingu – działania, terminy i krótkie objaśnienia
INTERNET MARKETING (także: digital marketing, online marketing) – obejmuje wszelkie działania marketingowe wykorzystujące sieć internet.
- reklama graficzna (display), np.: bannery, skyscraptery, pop-up’y, itp., w postaci statycznej, animowanej lub video;
- serach engine optimization (SEO) – działania ukierunkowane na podnoszeniu pozycji danej witryny w wynikach wyszukiwania (tzw. pozycjonowanie strony);
- serach engine marketing (SEM) – reklama w wyszukiwarkach internetowych (np., poprzez linki sponsorowane lub SEO);
- zarządzanie stroną internetową firmy;
- e-mail marketing – wysyłka wiadomości elektronicznych, w tym, newsletterów, emaili promocyjnych lub informacyjnych;
- social media marketing – wykorzystywanie sieci społecznościowych w komunikacji z klientami;
- viral marketing/ buzz marketing – tworzenie treści, których celem jest szybkie rozprzestrzenianie się między użytkownikami przy jednoczesnym wzroście znajomości promowanej marki;
- crowdsourcing marketing — wykorzystywanie społeczności do tworzenia pomysłów na nowe rozwiązania marketingowe;
- reklama na portalach oferujących zakupy grupowe;
- referral marketing – prowokowanie klientów do rekomendowania firmy innym;
- affiliate marketing – jedna z odmian promocji z rozliczeniem cost per action, w której wydawcy (właściciele stron WWW) oferują powierzchnie reklamową, w zamian za wynagrodzenie od każdego zdarzenia (np.: prawidłowo wypełnionego formularza, podpisana umowa z klientem przez partnera);
- UX (user experience) – projektowanie stron i aplikacji pod kątem użyteczności i łatwości obsługi przez klientów.
MOBILE MARKETING – czyli urządzenia przenośne (komórki, tablety, laptopy) na służbie marketingu
- komunikacja poprzez SMS/MMS;
- wykorzystanie aplikacji mobilnych do promocji;
- in-game marketing – wykorzystanie gier jako nośnika informacji o produktach i firmie;
- kody QR – obrazki umieszczane na opakowaniach lub bilbordach, które po zeskanowaniu przekierowują na stronę internetową;
- voice mailing – automatyczne komunikaty głosowe wysyłane do posiadaczy telefonów komórkowych;
- location based marketing – wykorzystanie narzędzi lokalizujących w marketingu;
- dedykowane reklamy display pod urządzenia mobilne;
- komunikacja poprzez bluetooth.
OUTBOUND MARKETING (inaczej push marketing) – działania wychodzące (inicjowane po stronie firmy), kierowane do osób, które niekoniecznie oczekują kontaktu z naszej strony.
- marketing bezpośredni (direct marketing) – forma marketingu, w której przekaz kierujemy do konkretnych osób, np.:
- telemarketing (cold calling, badania telefoniczne, akcje informacyjne, telesprzedaż);
- kampanie email-marketingowe – masowe wysyłki wiadomości elektronicznych, często przy wykorzystaniu narzędzi personalizujących daną wiadomość (personalized marketing);
- kampanie wysyłkowe pocztą tradycyjną (adresowe i bezadresowe);
- door-to-door marketing (field marketing) – marketingowe domokrążctwo.
INBOUND MARKETING (inaczej pull marketing) – działania ukierunkowane na zwiększenie szans na odnalezienie naszej oferty przez klienta, a następnie zachęcenie go do kontaktu. Wykorzystywane są przy tym narzędzia SEO, social media, a także:
- content marketing – tworzenie wartościowych treści i wykorzystywanie ich, jako wabika na potencjalnych klientów. Takimi treściami są artykuły branżowe (publikowane na blogach firmowych), raporty, wyniki badań rynkowych, case studies, success stories, filmy, aplikacje, itp.;
- infolinie/ telecentrum – komunikowanie numeru telefonu i zachęcanie do kontaktu drogą telefoniczną.
EVENT MARKETING – promocja firmy lub produktu poprzez organizację lub udział w różnego typu wydarzeniach, np.:
- obecność z wykładem na konferencji lub seminarium branżowym;
- prezentacja na własnym stoisku na targach (trade show marketing);
- organizacja festiwali, koncertów, pikników dla klientów;
- wyjazdy „lojalnościowe” dla kluczowych klientów;
- przygotowywanie dedykowanych kursów dla klientów, spotkań z konsultantami;
- sponsoring wydarzeń organizowanych przez inne podmioty.
ATL (above the line) – reklama przy wykorzystaniu środków masowego przekazu:
- reklama telewizyjna;
- reklama radiowa;
- reklama prasowa (w tym katalogi branżowe, własne wydawnictwa);
- out of home marketing (OOH)/ outdoor marketing – reklama zewnętrzna, reklama uliczna, wykorzystywująca takie nośniki jak: : tablice reklamowe, billboardy, citylighty, słupy ogłoszeniowe, wiaty przystankowów, kioski, tablice elektronicznych, telebimy;
- product placement – „pseudoreklama”, lokowanie informacji o produkcie w audycjach radiowych lub TV, serialach, filmach TV, w taki sposób żeby nie sprawiało to wrażenia bezpośredniej reklamy, oddziaływanie na podświadomość.
BTL (below the line) – działania reklamowe skierowane do konkretnego klienta. Najczęściej kojarzone z: ulotkami, katalogami ofertowymi, broszurami (tzw. materiałami POS), a także różnego rodzaju gadżetami i upominkami (zobacz listę pomysłów na prezent biznesowy). Ale BTL to także:
- ambush marketing — wykorzystywanie dużych wydarzeń medialnych do promocji produktów, ale niepłacąć z tego tytułu żadnych opłat licencyjnych, itp.;
- eco marketing — uwydatnianie korzyści ekologicznych w oferowanych produktach ;
- guerilla marketing — marketing partyzancki, promowaniu dóbr i usług za pomocą niekonwencjonalnych technik, zwykle mały budżet, ale duży oddźwięk;
- augmented reality marketing – promocja wykorzystująca rozwiązania typu augmented reality;
- point-of-sale marketing (indoor marketing/ in-store marketing) — promocja w punktach handlowych, np.: stoiska, hostessy, próbki, itp.;
- merchandising – wpływanie na zachowania klientów (a dokładnie poziom sprzedaży) poprzez wystrój pomieszczenia i sposób prezentacji towarów;
MARKETING PRODUKTOWY / BRAND MARKETING – zarządzanie produktem/ brandem, zespół działań, których celem jest rozwój produktu (lub marki), w tym m.in: wzrost sprzedaży i rozpoznawalności.
- new product development (NPD) – proces wdrażania nowych produktów na rynek;
- test-driven marketing — systematyczne testowanie skuteczności nowych form marketingowych;
- rebranding – zmiana logo, wizualizacji produktów, pozycjonowania na rynku;
- promotion marketing – organizowanie promocji: cenowych, pakietowych, ilościowych, kuponowych, itp.;
- sampling – udostępnianie klientom próbek, testerów, wersji demonstracyjnych;
- konkursy, quizy – zabawa jako metoda na zwiększenie interaktywności;
- marketing lojalnościowy – tworzenie własnych lub dołączanie się do istniejących programów (np. Payback) nastawionych na utrzymaniu oraz rozwoju relacji z obecnymi klientami;
- cross- i up-selling – akcje marketingowo-sprzedażowe nastawione na sprzedaż innych produktów z oferty do obecnych klientów lub sprzedaż produktów droższych (ew. opcji dodatkowych);
- certyfikacja – udział produktu w niezależnych konkursach, rankingach, itp.;
- vertical marketing — dopasowywanie tych samych produktów pod kątem różnych branż;
- trade marketing – marketing handlowy, współpraca z dystrybutorami.
MARKETING ANALITYCZNY / CRM – wykorzystywanie informacji o klientach w celu zwiększenia sprzedaży produktów
- database marketing – analiza i zarządzanie danymi celem lepszego adresowania oferty, CRM;
- closed loop marketing — mierzenie rezultatów działań marketingowych (ROI) i komunikacyjnych, śledzenie reakcji grup docelowych;
- behavioral marketing — targetowanie reklamy/ oferty pod kątem zachowań klientów;
- geomarketing — dopasowywanie marketing-mix do lokalizacji geograficznej klientów;
- neuromarketing — wykorzystanie badań psychofizjologicznych w celach marketingowych;
- badania marketingowe – realizacja badań marketingowych (CATI, CAWI, focus groups, itp.)
- benchmarking – analiza porównawcza: segmentów klientów, produktów konkurencji, itp.;
- remarketing– targetowanie reklamy na podstawie rejestrowanych zachowań danego użytkownika w sieci;
- real-time marketing — stosowany najczęściej w ecommerce, dopasowywanie komunikatów marketingowych do poszczególnego klienta, w danym czasie i miejscu;
- customer experience management – zarządzanie doświadczeniami klientów, opracowywanie i analiza map podróży klienta,
- programy lojalnościowe – tworzenie stałych zasad premiujących dotychczasowych klientów.
B2B MARKETING – działania marketingowe charakterystyczne dla firm oferujących swoje produkty innym przedsiębiorcom (a nie klientom indywidualnym).
- relationship marketing (account-based marketing, one-to-one marketing) – działania marketingowe, których celem jest rozwój i podtrzymywanie długoterminowych relacji biznesowych z klientami;
- channel marketing — marketing poprzez kanały dystrybucji;
- cooperative marketing — współpraca dwóch firm celem rozwoju wspólnej oferty;
- niche marketing — ukierunkowywanie działań marketingowych do niewielkich lub niezagospodarowanych segmentów rynkowych;
- yellow-pages / katalogi branżowe – umieszczanie danych kontaktowych w spisach i listach biznesowych.
PUBLIC RELATIONS (PR) – planowa komunikacja zarówno wewnątrz firmy, jak i z jej otoczeniem.
- media relations – zarządzanie sposobem prezentacji oraz obecnością firmy w mediach;
- article marketing — pisanie komunikatów prasowych, wywiadów, oświadczeń dla prasy;
- lobbying (influence marketing) — działania zmierzające do uzyskania przychylności władz (public affairs), mediów lub innych kluczowych osób z punktu widzenia firmy;
- celebrity marketing — wykorzystanie celebrytów jako nośników wizerunku marki;
- influencer marketing – współpraca z twórcami, blogerami, vlogerami, wpływowymi w kanale online;
- czarny PR – upublicznianie informacji prowadzących do zdyskredytowania konkurencji;
- word-of-mouth marketing (evangelism marketing) – sprawianie, aby „dobra nowina” się rozprzestrzeniała od klienta do klienta;
- komunikacja wewnętrzna (wewnętrzny PR) – wszelkiego rodzaju działania, których odbiorcami są pracownicy przedsiębiorstwa. Celem jest tutaj zwiększenie morale, poprawa poziomu identyfikacji pracowników z firmą (corporate identity), motywacja do lepszej pracy, budowanie prawidłowych postaw wynikających z wizji i misji przedsiębiorstwa.
Pomimo długich przeszukiwań, jestem świadomy, że to nie jest lista pełna. Ale na pewno jest to dobra podstawa do dalszych poszukiwań i uzupełniania tego zestawienia.
